Ποινικό Δίκαιο

Ποινικό δίκαιο είναι το τμήμα του δημοσίου δικαίου, του οποίου οι κανόνες προσδιορίζουν τα γενικά και ειδικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς που εμφανίζει ιδιάζουσα ηθικοκοινωνική απαξία, η οποία γι’ αυτόν τον λόγο τιμωρείται από το νομοθέτη με ειδική κύρωση.

Κατά τον Ανδρουλάκη το ποινικό δίκαιο είναι «εκ της φύσεως αυτού το τμήμα εκείνο του δικαίου, το οποίον ευρίσκεται εις στενωτέραν επαφήν με τη λαϊκήν ψυχήν και την λαϊκήν συνείδησιν». Σκοπός του ποινικού δικαίου είναι η εμπέδωση της κοινωνικής ειρήνης, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της προστασίας των κοινωνικών αγαθών, ώστε να λειτουργεί εύρυθμα η κοινωνική ζωή και να συμβιώνουν ομαλά τα άτομα. Το ποινικό δίκαιο έχει ως αντικείμενο προστασίας την κοινωνία και τα δικαιώματα των ατόμων, περιλαμβάνει κανόνες με σκοπό να προστατεύσει τα έννομα αγαθά τους και επιβάλλει κυρώσεις στα άτομα που παραβιάζουν και προσβάλλουν τα έννομα αγαθά τρίτων προσώπων. Συνάγεται από τα παραπάνω, ότι το ποινικό δίκαιο φέρει κοινωνιολογικό χαρακτήρα. Απόδειξη αυτού του κοινωνιολογικού χαρακτήρα του ποινικού δικαίου είναι το γεγονός ότι το τελευταίο βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη και προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε εποχής ανάλογα με την κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμα κάθε κοινωνίας. Βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με την εξέλιξη των κοινωνιών και μέσω των διατάξεών του, είτε απαγορεύει συμπεριφορές κοινωνικά μη αποδεκτές που έχουν ενταχθεί στην καθημερινότητα των ατόμων, είτε αποποινικοποιεί συμπεριφορές που σε παλαιότερες εποχές ήταν κοινωνικά μη αποδεκτές, αλλά με την εξέλιξη των κοινωνιών και των ηθών, δεν φέρουν, πλέον, την ίδια κοινωνική απαξία.

Το ποινικό δίκαιο διακρίνεται σε επιμέρους κατηγορίες με σημαντικότερα τα εγκλήματα κατά της ζωής, τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας, όπως είναι οι σωματικές βλάβες, τα οικονομικά εγκλήματα, τα εγκλήματα κατά της περιουσίας και της ιδιοκτησίας, όπως είναι οι κλοπές, οι υπεξαιρέσεις και οι ληστείες, τα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα, δηλαδή ο εμπρησμός, η πρόκληση πλημμύρας, η έκρηξη κ.α Ακόμα μια σημαντική κατηγορία είναι αυτή των εγκλημάτων που στρέφονται κατά της γενετήσιας ελευθερίας, όπως είναι η ασέλγεια, η σωματεμπορία, η μαστρωπεία, ο βιασμός κλπ.